 | අනුරාධපුර රාජධානිය පවතිද්දීම පොලොන්නරුව කෘෂිකාර්මික ජනාවාසයක්ව පැවතිණි. මහවැලි ගඟ අසබඩ සරුසාර ප්‍රදේශයක්ව පැවතුණු පොලොන්නරුවද අනුරාධපුරය සමඟම ජනාවාස නගරයක් ලෙස දියුණු වීය. විජය රජු පැමිණීමට පෙර යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයින්ද මෙහි වාසය කර ඇති බවට සාක්‍ෂි ඇත. අනුරාධපුරය හා රුහුණ අතර මාර්ගයද වැටී තිබුණේ පොලොන්නරුව හරහාය. එමනිසා එය සංග්‍රාමික වශයෙන් වැදගත් ස්ථානයක්ද වීය. අනුරාධපුරයෙන් පොළොන්නරුවට රාජධානිය මාරුකරනු ලැබුයේ සොළීන් විසිනි. මෙයට හේතු වූයේ ඔවුන්ට තර්ජනයක් එල්ලවිය හැකිව තිබූ රුහුණු දේශයේ මායිමෙහි පොළොන්නරුව පිහිටා තිබීම නිසාය. |
 | මහවැලි ගඟ වම් ඉවුරෙහි පොළොන්නරුව පිහිටා ඇත. ත්‍රිකුණාමලයටද , මහනුවරටද මහවැලි ගඟ දිගේ ලඟාවීමට හැකිය. අතීත මහියංගන හා මාගම අනුරාධපුරය මාර්ගය වැටී තිබුණේ පොළොන්නරුව ආසන්නයෙනි. මෙනිසා රුහුණෙන් පැමිණෙන සතුරු උවදුරු වලට කල් ඇතිව මුහුණ දීමට සුදුසුම ස්ථානය වූයේ පොළොන්නරුවයි. |
එ‍මෙන්ම චෝළ අධිරාජ්‍යයේ කොටසක්ව පැවති රජරට සිට තවමත් ජයගත නොහැකි වූ රුහුණ ආක්‍රමණය කිරීමට සුදුසුම ස්ථානය ලෙස සොළීන් පොළොන්නරුව සැලකුවා විය හැකිය. එ‍මෙන්ම සතුරු උවදුරු නිසා කොල්ලකෑම්වලට ලක්වූ අනුරාධපුර නගරය ඉතා දරුණු ලෙස විනාශයට පත් වී තිබීමත්, නව අගනගරයක් ලෙස පොළොන්නරුව තෝරාගැනීමට හේතුවක් වන්නට ඇත. පොළොන්නරුව අගනුවර ලෙස තෝරාගත් සොළීන් එයට "ජනනාථපුරම්" යනුවෙන් නම් තැබූ අතර තම බල ප්‍රදේශය මුම්මුඩි චෝළ මණ්ඩලම් ලෙස හැඳින්වූහ.
පුරාණ කාලයේ දී පුලස්ති පුරය යනුවෙන් ද පොළොන්නරුව හඳුන්වා ඇත. පාලි භාෂාවෙන් මෙය පුලස්ති පුර ලෙස ද ශිලා ලිපිවල 'පුලනරු' ලෙස දැක්වෙයි. පුලනරු නාමය ක්‍රමයෙන් පරිණාමය වී පොළනරු සහ පොළොන්නරුව ලෙස වෙනස් වී ඇති සෙයක් පෙනෙයි.
ශිල්ප 64