තන්‍ය ද්‍රව්‍යවලින් සෑදූ තන්තු, දඬු, කම්බි හෝ දුනු, ප්‍රත්‍යාස්ථ සීමාව තුළ දී, ආතතියට සමානුපාතික ලෙස දිග වැඩි කර ගැනීම හෝ තෙරපුමට සමානුපාතික ව දිග අඩු කර ගැනීම සිදුකර ගන්නා බව පෙන්වයි. ඒ අනුව ආතතිය හෝ තෙරපුම හෝ ඇති වීමට යොදන බලයට (F) අනුලෝම සමානුපාතික ලෙස විතතිය විචලනය වේ යැයි ප්‍රකාශ කළ හැකි ය.
එනම් F ੪ e
එම නිසා F = k e
මෙහි යනු සමානුපාතික නියතය වන අතර තන්තු, දඬු, කම්බි ආදිය සඳහා බල නියතය ලෙස ද දුනු සඳහා නම් එය දුනු නියතය ලෙස ද හැඳින්වේ.
එම නිසා k = F/e
ඉහත ප්‍රකාශනයේ විතතිය මීටර (m) වලින් ද, බලය නිව්ටන් (N) වලින් ද මනිනු ලබන විට එම නියතයේ ඒකකය මීටරයට නිව්ටන් (Nm-1) වනු ඇත. ප්‍රායෝගික ව විතතිය (e) ලැබෙනුයේ mm ප්‍රමාණයේ අගයන් ලෙස බැවින් එම නියතය N mm-1 ලෙස ප්‍රායෝගික ව යෙදේ.
එනම් F ੪ e
එම නිසා F = k e
මෙහි යනු සමානුපාතික නියතය වන අතර තන්තු, දඬු, කම්බි ආදිය සඳහා බල නියතය ලෙස ද දුනු සඳහා නම් එය දුනු නියතය ලෙස ද හැඳින්වේ.
එම නිසා k = F/e
ඉහත ප්‍රකාශනයේ විතතිය මීටර (m) වලින් ද, බලය නිව්ටන් (N) වලින් ද මනිනු ලබන විට එම නියතයේ ඒකකය මීටරයට නිව්ටන් (Nm-1) වනු ඇත. ප්‍රායෝගික ව විතතිය (e) ලැබෙනුයේ mm ප්‍රමාණයේ අගයන් ලෙස බැවින් එම නියතය N mm-1 ලෙස ප්‍රායෝගික ව යෙදේ.
ශිල්ප 64